آشنایی با استاندارد ISO

استاندارد ISO چیست؟

سازمان بین المللی استانداردسازی یک سازمان مستقل و غیردولتی بین المللی است که دارای 161 کشور عضو سازمان استاندارد ملی و 776 کمیته فنی و تخصصی برای مراقبت از توسعه استانداردها است. 135 نفر به طور روزانه و تمام وقت برای دبیرخانه مرکزی ایزو در ژنو سوئیس کار می کنند. این سازمان معمولا به نام ISO شناخته می شود. این سازمان که مرکز آن در ژنو سوییس قرار دارد. این سازمان سال 1946 با 25 کشور فعالیت خود را آغاز کرد و رسما از سال 1947 میلادی شروع به کار کرد و از طریق اعضای آن، کارشناسان گرد هم می آیند تا به طور داوطلبانه دانش و توسعه استانداردهای بین المللی را به اشتراک بگذارند که بر اساس توافق بر پایه نوآوری و ارائه راه حل هایی برای چالش جهانی پشتیبانی می شود. ایزو با ارتباطات قوی با دولت ها فعلیت می کند و انواع استانداردهای تجاری و صنعتی جهان را تعیین می نماید[1][2].

سازمان بین المللی استانداردسازی با اینکه سازمانی غیردولتی است اما به دلیل تبدیل استانداردهای آن به قوانین، از بیشتر سازمان دولتی قدرتمندتر است. نام این سازمان از کلمه یونانی (Isos) به معنی برابری گرفته شده است که به نوعی مفهوم برابری و استانداردسازی فرهنگ ها را می رساند(هر کشوری که باشی، هر زبانی که داشته باشی، ما همواره ایزو خواهیم بود). از زمان تاسیس تا کنون 22053 استاندارد ملی منتشر شده که تقریبا تمامی مفاهیم فناوری و ساخت را پوشش می دهد[1].

در سال ۱۹۸۷ کمیته فنی ۱۷۶ سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO/TC 176) سری استاندارد ISO 9000 را به جهانیان ارائه نمود. هدف از تدوین این سری از استاندارد، به وجود آوردن الگویی بین‌المللی برای پیاده‌سازی و استقرار سیستم‌های مدیریت و تضمین کیفیت بود که مورد استقبال فراوان در سطح دنیا قرار گرفت.  سیستم‌های مدیریت کیفیت به منظور ثبات سطح کیفیت تعریف شده اند و بهبود کیفیت از طریق اصلاح فرایندها در سازمان پیاده‌سازی می‌شود. الگوی اجرای این سری استاندارد برای بار چهارم در سال ۲۰۰۸ مورد بازبینی و ویرایش قرار گرفت. در ویرایش سال ۲۰۰۸ دیدگاه فرایند گرا همچنان مورد تأکید است. استاندارد ایزو ۹۰۰۱ برای هر سازمانی فارغ از نوع فعالیت و اندازه آن‌ها قابل اجراست. گواهی نامه ISO 9001 نشان می‌دهد که سازمان سیستم مدیریت کیفیتی منطبق برخواست و نیاز مشتری مستقر کرده ‌است.

استاندارد مدیریت کیفیت با تکیه بر اصول ۸ گانه شکل گرفته ‌است که در زیر به آن ها اشاره شده است.

• مشتری محوری
• رهبری
• مشارکت کارکنان
• فرایند گرایی
• سیستم گرایی
• بهبود مستمر
• تصمیم‌گیری بر پایه واقعیات
• ارتباط متقابل سودمند با تأمین کنندگان

یک سیستم با طراحی و اجرای خوب دارای فواید زیر است:

• هدفمندی سیستم مدیریت کیفیت
• کنترل بهتر فرایندها
• افزایش بهره‌وری
• کاهش هزینه‌ها، ضایعات، مرجوعی‌ها برای کنترل بهتر فرایندها